Con đường đến thị trấn cao nhất trái đất đầy ổ gà khiến chiếc xe buýt nhỏ phải di chuyển với tốc độ đi bộ, Rác thải chất thành đống ở hai bên đường. Thế nhưng, nhiều người tự nguyện chọn con đường này – nơi cho họ hy vọng đổi đời để thoát khỏi cuộc sống tưởng chừng như không còn gì để mất.
Nằm trên dãy Andes ở Peru, La Rinconada là nơi mọi người đánh cược vận may của bản thân vào một thứ quý giá duy nhất: vàng.
Dân số của La Rinconada dao động theo giá vàng. Kể từ đầu những năm 2000, vô số người đã đổ về ngọn núi này từ các thị trấn nhỏ trên khắp Peru. Thị trấn biệt lập cao chót vót nằm bên dưới một đỉnh núi đáng sợ được gọi là La Bella Durmiente, nghĩa là “Người đẹp ngủ trong rừng.” Hơn 100 tấn vàng được khai thác hàng năm. Ở độ cao 5.182m so với mực nước biển, La Riconada là nơi sinh sống cao nhất trên thế giới.
Một nhiếp ảnh gia tên James Whitlow Delano đã quyết định đến La Rinconada để tìm hiểu về cuộc sống tại đây. Delano mô tả đây là một nơi không có nước máy hay hệ thống thoát nước thải, với khoảng 30.000 đến 50.000 cư dân.
Công việc ở đây đầy gian nan, trắc trở và có thể để lại nhiều hậu quả. Delano cho biết các thợ mỏ làm việc trong 30 ngày mà không phải trả tiền cho các công ty có nhượng quyền khai thác. Mục đích của họ chính là có thể làm việc để khai thác cho chính mình. Nếu gặp may mắn, sự tìm kiếm vất vả ấy có thể đổi lại cho họ cả một gia tài. Nếu không may mắn, họ sẽ trắng tay và thậm chí còn mất nhiều hơn thế nữa.
Delano mô tả quá trình thanh lọc khai thác và những ảnh hưởng nghiêm trọng của nó:
“Vàng được tinh chế trong các khu dân cư bằng cách làm bay hơi thủy ngân thành khí bằng đèn hàn để làm sạch vàng. Khí độc bốc lên từ các xưởng nhưng không được kiểm soát mà sẽ bị không khí lạnh làm ngưng tụ ngay lập tức và lắng đọng thủy ngân trên các mái nhà và sông băng gần đó. Người ta lại sử dụng nước uống từ hai nguồn: nước tan chảy từ sông băng đó và cả nước mưa lấy từ các mái nhà, đưa thủy ngân vào chuỗi thức ăn cho chính những người đang sống và làm việc ở La Rinconada. Bởi vậy, hầu hết những người thợ mỏ đều rời khỏi đây với sự tan tành của những giấc mơ, sự tàn phá cơ thể bởi bệnh tật hay thậm chí là sự kết thúc của những sinh mạng.”
La Rinconada cũng là một trong những nơi nguy hiểm nhất ở Peru. Cảnh sát viên Jorge Pinto cho biết: “Những người thợ mỏ thường ăn trộm của nhau. Bạn có thể mua súng ở khắp nơi trong thị trấn.” Cuộc sống ở đây hỗn loạn và dường như không có trật tự hay luật pháp.
Những bức ảnh của Delano từ La Rinconada mang đến những câu chuyện về điều kiện tồi tệ mà người dân ở đây phải gánh chịu, những hậu quả từ việc tàn phá môi trường đã “biến vùng núi Andean vốn là thiên đường trở thành địa ngục trần gian.”
Những người lần đầu đến La Rinconada sẽ bắt gặp một bãi rác khổng lồ dưới bóng núi Ananea. (James Whitlow Delano)
Công nhân mỏ tạm nghỉ khi khai thác vàng từ quặng, trong khi hai bánh xe quay lớn đang nghiền quặng phía sau họ. Có một chiếc chảo để đựng thủy ngân. Thủy ngân bám vào vàng nên cần đun lên để làm bốc hơi thủy ngân, để lại vàng nguyên chất. Hơi thủy ngân có độc tính cao và tích tụ trong cơ thể. (James Whitlow Delano)
Một công nhân đang làm việc mà không có bất kỳ biện pháp bảo vệ nào. Anh sử dụng một ngọn lửa nóng đến mức không thể nhìn thấy được để làm bốc hơi thủy ngân, tách vàng từ quặng. (James Whitlow Delano)
Những quả bóng bằng vàng tinh khiết được trưng bày tại một đại lý vàng ở La Rinconada. (James Whitlow Delano)
Một người thợ mỏ ngồi trên chiếc mô tô, chiến đấu với trận tuyết mùa xuân trên đường trở về mỏ. Nơi đây có thể có tuyết rơi suốt 12 tháng trong năm và các thợ mỏ phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt ở độ cao hơn 5.000m (James Whitlow Delano)
Một người dân đang bó mình trong cái lạnh triền miên của vùng Andean, ngồi trong quầy hàng thực phẩm của bà ở khu vực chế biến vàng. Nơi này của La Rinconada bị nhiễm thủy ngân nặng nhất, chất thủy ngân ngưng tụ trên mọi thứ sau khi bị hóa hơi trong quá trình tinh chế vàng. (James Whitlow Delano)
Một hình nộm được treo trên cột như một lời cảnh báo về tội phạm. Sự xuất hiện của số lượng lớn vàng và tiêu thụ rượu tràn lan khiến tội phạm trở thành một vấn đề lớn ở khu định cư Andean này. (James Whitlow Delano)
Nguồn: Tổng hợp
Phụ Nữ Việt Nam
