Công ty Apatit Việt Nam, Công ty LiLama đã khai thác quặng apatit “chui” với số tiền lên tới hơn 600 tỉ đồng.
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai vừa hoàn tất kết luận điều tra bổ sung, đề nghị truy tố tám bị can cùng về tội vi phạm quy định nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên, theo khoản 2 điều 227 BLHS năm 2015.
Trong số này có Nguyễn Mạnh Thừa (giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Thương Mại LiLama), Nguyễn Quang Huy (cựu tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam), Phạm Cao Khiêm (cựu phó tổng giám đốc Công ty Apatit Việt Nam), Nguyễn Ngọc Bích (cựu chủ tịch HĐTV Công ty Apatit Việt Nam), Lương Văn Na (cựu phó tổng giám đốc Công ty Apatit Việt Nam)…
Bị can Lương Văn Na, cựu phó tổng giám đốc Công ty Apatit Việt Nam. Ảnh: CA
Khai thác quặng trái phép tới hơn 600 tỉ đồng
Theo nội dung vụ án, năm 2009, Công ty LiLama được cấp giấy chứng nhận để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn, nhà hàng tại thôn 2 xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai, trên phần diện tích đất rộng 3,77ha.
Cơ quan điều tra xác định phần diện tích đất 3,77ha thuộc khai trường số 18, đã được Bộ Công thương phê duyệt quy hoạch thăm dò, khai thác, tuyển quặng apatit giai đoạn 2008-2020 và có tính đến sau năm 2020.
Dù vậy, phía UBND tỉnh Lào Cai lại có văn bản cho phép Công ty LiLama tận thu, thu gom apatit, từ đây dẫn đến việc công ty này “núp bóng” dự án để công khai khai thác quặng trái phép.
Tiếp đó, được sự đồng ý và ký hợp đồng mua bán với Công ty Apatit Việt Nam, Công ty LiLama bán phần lớn số quặng apatit khai thác “chui” để kiếm lời.
Hậu quả, các bị can khai thác trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng Apatit các loại, có giá trị theo kết luận giám định là hơn 610 tỉ đồng. Qua đó, bị can Nguyễn Mạnh Thừa thu lời bất chính hơn 177 tỉ đồng, Công ty Apatit Việt Nam thu lời bất chính hơn 184 tỉ đồng.
Đến nay, Công ty Apatit Việt Nam đã tự nguyện nộp toàn bộ số tiền 184 tỉ đồng để khắc phục hậu quả. Bị can Thừa và gia đình cũng nộp hơn 3 tỉ đồng vào tài khoản tạm giữ. Đồng thời cơ quan điều tra phong tỏa nhiều tài sản là nhà, đất, ô tô của bị can này và Công ty LiLama.
“Hành vi của Nguyễn Mạnh Thừa và các đồng phạm là nghiêm trọng và rất nghiêm trọng, cần phải xử lý nghiêm minh trước pháp luật, đồng thời áp dụng các biện pháp theo quy định pháp luật để thu hồi tối đa tài sản cho Nhà nước” – kết luận điều tra nêu.
Công an thực hiện lệnh khám xét trong quá trình điều tra vụ án. Ảnh: CA
Tiếp tục điều tra việc đưa tiền cho một số cá nhân
Liên quan đến vụ án, ngoài các bị can bị đề nghị truy tố, Công an tỉnh Lào Cai còn xác định nhiều cá nhân là nguyên lãnh đạo, cán bộ thuộc UBND tỉnh Lào Cai có trách nhiệm trong việc tạo điều kiện cho Công ty LiLama khai thác quặng trái phép.
Hồi tháng 6-2022, Công an tỉnh Lào Cai khởi tố bốn bị can về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gồm: Nguyễn Thanh Dương, Lê Ngọc Hưng (hai nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh), Mai Đình Định (nguyên Bí thư thành ủy TP Lào Cai, nguyên Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lào Cai) và Phan Văn Cương (thời điểm khởi tố là Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lào Cai). Vì thời hạn điều tra hết, hiện công an đã ra quyết định tách vụ án này để tiếp tục làm rõ.
Đáng chú ý, quá trình điều tra, Nguyễn Mạnh Thừa khai nhận có đưa tiền cho một số cá nhân là nguyên lãnh đạo, cán bộ công tác tại UBND tỉnh Lào Cai, cá nhân tại Thanh tra Chính phủ và những người liên quan. Công an tỉnh Lào Cai cho biết sẽ tiếp tục điều tra trong vụ án “lợi dụng chức vụ, quyền hạn…”.
Ngoài ra, Thừa cũng khai từng đưa khoảng 30 tỉ đồng cho ông Nguyễn Huy Quang (lái xe tại Xí nghiệp Phân bón và Hóa chất, thuộc Công ty Apatit Việt Nam). Số tiền này để ông Quang đưa cho xí nghiệp, phòng ban thuộc Công ty Apatit Việt Nam nhằm bảo đảm việc mua bán quặng diễn ra thuận lợi; và đưa cho các lực lượng chức năng để việc vận chuyển quặng được thuận lợi.
Đến nay, ông Quang đã chết (vào năm 2017), bản thân Thừa cũng không biết ông Quang đã đưa bao nhiêu tiền cho những ai. Ngoài lời khai của Thừa thì không còn tài liệu nào khác chứng minh, vì vậy cơ quan điều tra không có căn cứ làm rõ.
Số tiền “vênh” giữa kết luận điều tra và kết luận thanh tra?
Một chi tiết đáng chú ý khác trong vụ án này đó là năm 2017, Thanh tra Chính phủ từng ban hành kết luận thanh tra liên quan đến dự án đầu tư xây dựng khách sạn, nhà hàng của Công ty LiLama.
Trong kết luận, Thanh tra Chính phủ nêu rằng, trên diện tích 3,77 ha mặt bằng xây dựng khách sạn và nhà hàng, Công ty LiLama đã thu được 1,36 triệu tấn quặng apatit, số tiền bán quặng thu được là gần 380 tỉ đồng.
Tuy nhiên, trong kết luận điều tra, Công an tỉnh Lào Cai dẫn kết luận giám định, nêu rõ các bị can đã khai thác trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng apatit các loại, có giá trị theo kết luận giám định là hơn 610 tỉ đồng.
Như vậy, có sự “vênh nhau” về số lượng quặng khai thác trái phép cũng như số tiền thu được từ việc bán quặng.
TUYẾN PHAN – CHÂN LUẬN
