Trong bối cảnh lạm phát tăng vọt, đặc biệt là giá lương thực và năng lượng, khoảng cách giàu nghèo ở Đức ngày càng lớn.
Mặc dù Đức là một trong những quốc gia giàu nhất thế giới, các dấu hiệu của sự nghèo đói đang gia tăng trên khắp cả nước. Những người vô gia cư ngủ trên đường phố, những bà mẹ nhịn đói nhường con và những người nghỉ hưu phải nhặt ve chai kiếm tiền.
Theo Paritätische Wohlfahrtsverband, tổ chức bảo trợ cho các quỹ phúc lợi xã hội của Đức, khoảng 13,8 triệu người Đức sống trong cảnh nghèo đói hoặc có nguy cơ phải sống dưới mức nghèo đói. Chính phủ Đức cũng bày tỏ lo ngại về khoảng cách giàu nghèo đang ngày càng gia tăng.
Từ “nghèo đói” trong xã hội Đức ngày nay không có nghĩa là hàng triệu người sẽ bị chết đói hoặc chết cóng. Thay vào đó, nghèo đói ở đây là nghèo hơn so với mức trung bình của cả xã hội.
Năm 2021, Đức được xếp hạng là quốc gia giàu thứ 20 trên thế giới theo GDP bình quân đầu người. Nếu cộng giá trị của tất cả hàng hoá được sản xuất trong một quốc gia và chia cho số cư dân, trung bình mỗi người Đức nhận 50.700 USD/năm, trong khi ở quốc gia giàu nhất thế giới Luxembourg là 136.700 USD/người/năm và quốc gia nghèo nhất Burundi là 270 USD/người/năm.
Định nghĩa của nghèo đói
Tại châu Âu, mặc dù có rất ít người sống trong cùng cực, hàng triệu người vẫn sống nghèo hơn so với mức trung bình toàn quốc. Điều này có nghĩa là họ sẽ bị hạn chế nghiêm trọng về vật chất và chỉ có thể tích tiền bằng cách sống chắt bóp.
Tại Liên minh châu Âu (EU), một người được coi là có nguy cơ nghèo hoặc nghèo nếu thu nhập của họ dưới 60% mức trung bình của quốc gia. Nếu thu nhập dưới 50% sẽ được coi là nghèo cùng cực.
Đối với Đức, những người độc thân có thu nhập ròng dưới 1.148 euro một tháng được coi là dưới mức nghèo khổ. Đối với cha mẹ đơn thân có một con, con số đó là 1.492 euro và đối với một hộ gia đình có bố mẹ và hai con là 2.410 euro.
Mạng lưới an sinh xã hội chưa hiệu quả
Đức tự cho mình là quốc gia có mạng lưới an sinh xã hội vững chắc nhất. Bất kỳ ai thất nghiệp hoặc mất khả năng lao động đều nhận được an sinh xã hội cơ bản. Hệ thống này gọi là Hartz IV. Số tiền này dùng để trang trải các sinh hoạt phí cơ bản như tiền thuê nhà, sưởi ấm, nước, cũng như bảo hiểm y tế.
Hartz IV và các chương trình phúc lợi công cộng khác tại Đức đã liên tục bị chỉ trích vì chỉ hỗ trợ được những nhu cầu cơ bản nhất. Theo hệ thống hiện tại, mỗi người chỉ được nhận 5 euro mỗi ngày để mua thức ăn. Như vậy, các hộ gia đình nghèo có thể mua ít thực phẩm hơn hoặc mua thực phẩm chất lượng kém.
Cụ thể hơn, những người độc thân và cha mẹ đơn thân chỉ nhận 499 euro một tháng cho thức ăn, quần áo, đồ gia dụng, đồ dùng vệ sinh cá nhân và các hoá đơn internet, điện thoại và điện. Đối với mỗi đứa trẻ, một phụ huynh hoặc một cặp đôi nhận từ 285 euro đến 376 euro tuỳ thuộc vào độ tuổi
Chính phủ liên bang đã đề xuất tăng khoản tiền hỗ trợ lên 503 euro hàng tháng vào năm 2023. Nhưng nhà khoa học xã hội Christoph Butterwege nói rằng như vậy vẫn chưa đủ. Họ cần ít nhất là 650 euro để đáp ứng mức sống cơ bản và được ăn thực phẩm lành mạnh hơn.
Ảnh: DW
Người hưởng lương hưu gặp khó khăn
Khi lạm phát tại Đức tăng vọt, ngày càng có nhiều người cảm thấy họ không đủ sống nếu không được hỗ trợ. Việc mua bánh mì, sữa, trái cây và rau quả đối với một số người ngày càng trở nên khó khăn, vì giá của chúng đắt hơn năm ngoái 12%. Vào năm 2020, khoảng 1,1 triệu người cần đến ngân hàng lương thực và hiện con số đó đã tăng lên gần 2 triệu người.
Nghèo đói cũng đang gia tăng ở những người cao tuổi. Sau nhiều thập kỷ làm việc, lương hưu hàng tháng không đủ để trang trái chi phí. Nữ giới nói riêng cảm thấy căng thẳng nhiều hơn vì họ được trả lương thấp hơn. Theo nghiên cứu mới của Bertelsmann Foundation, tình trạng nghèo đói ở tuổi già dự kiến sẽ ảnh hưởng đến 20% người Đức vào năm 2036.
Những người có mức lương hưu thấp hơn ngưỡng nhất định sẽ được yêu cầu chính phủ hỗ trợ. Tuy nhiên, nhiều người không muốn làm vậy vì sẽ bị coi là nghèo khổ. Các nghiên cứu cho thấy 2/3 số người có quyền yêu cầu trợ cấp cảm thấy xấu hổ khi làm điều đó. Những người cao tuổi thường muốn tiếp tục làm việc hoặc thu nhặt ve chai để kiếm thêm chút đỉnh.
Người lao động có lương nhưng vẫn nghèo
Ở Đức, số người tuy có công việc nhưng vẫn không đủ để sống đang tăng lên, ngay cả khi mức lương tối thiểu tăng. Với mức lương 12 euro mỗi giờ, một người độc thân làm việc 40 giờ một tuần sẽ có thu nhập khoảng 1.480 euro mỗi tháng. Mặc dù trên danh nghĩa, số thu nhập này cao hơn mức nghèo khổ, nhưng phần vượt trội đã bị lạm phát ăn mòn.
Sinh viên cũng bị ảnh hưởng không nhỏ trong tình hình hiện tại, đặc biệt là những người nhận tài trợ liên bang. Những sinh viên này nhận được tối đa 934 euro một tháng, bao gồm tiền nhà ở và bảo hiểm y tế. Số tiền này đưa sinh viên xuống dưới mức nghèo khổ.
Chính phủ Đức có kế hoạch chi 200 tỷ euro để giảm bớt tác động của giá năng lượng tăng cao. Tuy nhiên, điều này không đủ để bù đắp cho các chi phí bổ sung. Các nhà kinh tế tin rằng lạm phát vẫn sẽ ở mức cao. Trong tương lai gần, cuộc sống ở Đức vẫn sẽ đắt đỏ. Những người không có nhiều tiền và khoản tiết kiệm ít sẽ cảm nhận rõ nhất điều này.
Theo DW
Nhịp Sống Thị Trường
