NASA liên tiếp nhận được tin vui từ ‘người thám hiểm sao Hỏa’ Perseverance của mình.
Theo tin tức vũ trụ mới nhất từ các nhà khoa học NASA, robot tự hành Perseverance vừa tìm thấy ‘báu vật’ vật chất hữu cơ trên sao Hỏa, CNN đưa tin.
Cụ thể, khi thăm dò địa điểm thuộc vùng châu thổ sông cổ bên trong miệng núi lửa Jezero, Perseverance đã thu thập được một số mẫu quan trọng nhất trong nhiệm vụ xác định xem có sự sống trên sao Hỏa hay không.
Một số mẫu được thu thập gần đây bao gồm chất hữu cơ, cho thấy rằng miệng núi lửa Jezero, nơi có thể từng là một hồ nước và vùng châu thổ đổ vào đó, đã có môi trường có thể sinh sống được cách đây 3,5 tỷ năm.
Perseverance sử dụng cánh tay robot của mình để làm việc xung quanh một mỏm đá có tên Skinner Ridge. Nguồn: NASA
“Những tảng đá mà chúng tôi đang nghiên cứu ở vùng châu thổ có nồng độ chất hữu cơ cao nhất mà chúng tôi từng tìm thấy trong nhiệm vụ thăm dò sao Hỏa. Và tất nhiên, các phân tử hữu cơ là nền tảng của sự sống. Vì vậy, tất cả điều này rất thú vị, ở chỗ chúng ta có những tảng đá được lắng đọng trong một môi trường có thể sinh sống được trong một hồ chứa chất hữu cơ trên sao Hỏa” – Ken Farley, nhà khoa học thuộc dự án Perseverance tại Viện Công nghệ California ở Pasadena, California (Mỹ) cho biết trong cuộc họp báo hôm thứ Năm 15/9/2022.
Nhiệm vụ của ‘người thám hiểm’ Perseverance, bắt đầu trên Hành tinh Đỏ 18 tháng trước, trong đó bao gồm việc tìm kiếm các dấu hiệu của sự sống vi sinh vật cổ đại. Perseverance đang thu thập các mẫu đá có thể bảo tồn những hình dạng sinh học bật mí về sự sống cổ đại trên sao Hỏa cách đây hàng tỷ năm.
Trước đó, tính đến tháng 7/2022, Perseverance đã thu thập thêm được bốn mẫu từ quá trình hình thành đồng bằng Jezero. Cả bốn đều được khoan từ đá cho thấy phần này của sao Hỏa có khả năng đã hỗ trợ sự sống cho các sinh vật giống Trái Đất trong quá khứ cổ đại – và thậm chí có thể bảo tồn các dấu hiệu của sự sống vi sinh vật như vậy.
Hiện tại, Perseverance đang có trong tay 12 mẫu đá. Dự kiến, robot tự hành này tiếp tục thu thập các mẫu đá hiếm có nữa rồi tập hợp và chuyển cho nhiệm vụ có tên Mang mẫu vật sao Hỏa về Trái Đất vào những năm 2030.
ĐÀO SÂU VÀO CHÂU THỔ
Vị trí của châu thổ tạo nên miệng núi lửa Jezero, kéo dài 45 km, được các nhà khoa học NASA đặc biệt quan tâm. Đặc điểm địa chất hình quạt, từng hiện diện nơi sông hội tụ với hồ, lưu giữ các lớp lịch sử của sao Hỏa trong đá trầm tích, được hình thành khi các hạt hợp nhất với nhau trong môi trường trước đây chứa đầy nước.
Perseverance đã điều tra đáy miệng núi lửa và tìm thấy bằng chứng về đá lửa. Trong chiến dịch thứ hai nghiên cứu vùng đồng bằng trong vòng 5 tháng qua, Perseverance đã tìm thấy các lớp đá trầm tích phong phú góp phần bổ sung thêm vào câu chuyện về khí hậu và môi trường cổ đại của sao Hỏa.
Robot tự hành của NASA gần đây đã chụp được bức tranh toàn cảnh về vùng châu thổ và những tảng đá hấp dẫn của nó tại miệng núi lửa Jezero. Nguồn: NASA
Nhà khoa học NASA Ken Farley cho biết: “Vùng châu thổ, với các loại đá trầm tích đa dạng, tương phản tuyệt đẹp với đá magma – được hình thành từ sự kết tinh của magma – được phát hiện trên đáy miệng núi lửa Jezero”.
“Vị trí liền kề này cung cấp cho chúng tôi sự hiểu biết phong phú về lịch sử địa chất sau khi miệng núi lửa hình thành và một bộ mẫu đa dạng. Ví dụ, chúng tôi đã tìm thấy một loại đá sa thạch mang theo các hạt và các mảnh đá được tạo ra ở xa miệng núi lửa Jezero”.
Nhóm nhiệm vụ đặt biệt danh cho một trong những tảng đá mà Perseverance đã lấy mẫu là Wildcat Ridge. Đá có thể được hình thành khi bùn và cát lắng trong một hồ nước mặn khi nó bốc hơi hàng tỷ năm trước. Perseverance đã cạo bỏ bề mặt của tảng đá và phân tích nó bằng một công cụ được gọi là SHERLOC.
Sunanda Sharma, nhà khoa học SHERLOC tại Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA ở Pasadena, cho biết tia laser phá vỡ đá này hoạt động như một ánh sáng đen lạ mắt để phát hiện ra các hóa chất, khoáng chất và chất hữu cơ.
Phân tích của thiết bị cho thấy rằng các khoáng chất hữu cơ có thể là chất thơm, hoặc các phân tử ổn định của cacbon và hydro, được kết nối với sunfat. Các khoáng chất sunfat, thường được tìm thấy nằm trong các lớp đá trầm tích, lưu giữ thông tin về môi trường nước mà chúng hình thành.
Các phân tử hữu cơ được quan tâm trên sao Hỏa vì chúng đại diện cho các khối cấu tạo của sự sống, chẳng hạn như carbon, hydro và oxy, cũng như nitơ, phốt pho và lưu huỳnh. Không phải tất cả các phân tử hữu cơ đều cần sự sống để hình thành vì một số có thể được tạo ra thông qua các quá trình hóa học.
Bức tranh khảm này, do Perseverance chụp, cho thấy nơi mà Perseverance đã lấy mẫu và mài mòn tảng đá mà các nhà khoa học NASA gọi là Wildcat Ridge. Nguồn: NASA
“Mặc dù chỉ phát hiện ra lớp sinh vật này không có nghĩa là chắc chắn có sự sống ở đó, nhưng tập hợp các quan sát này bắt đầu giống như một số thứ mà chúng ta đã thấy ở đây trên Trái Đất. Trên Trái Đất, các mỏ sunfat được biết là có tác dụng bảo tồn các sinh vật hữu cơ và có thể ẩn chứa các dấu hiệu của sự sống, được gọi là các hình dạng sinh học. Điều này làm cho những mẫu này và tập hợp các quan sát này ở sao Hỏa trở thành một trong những điều hấp dẫn nhất mà chúng tôi đã thực hiện cho đến nay trong nhiệm vụ.
Nói một cách đơn giản, nếu đây là một cuộc săn tìm kho báu cho những dấu hiệu tiềm tàng của sự sống trên một hành tinh khác, thì chất hữu cơ là một manh mối. Và chúng tôi ngày càng có nhiều manh mối mạnh mẽ hơn khi tiến hành chiến dịch thăm dò vùng đồng bằng sao Hỏa của mình” – Sunanda Sharma vui mừng cho biết.
Perseverance cũng như tàu thám hiểm Curiosity đã tìm thấy chất hữu cơ trước đây trên sao Hỏa. Nhưng lần này, sự phát hiện xảy ra ở một khu vực có thể đã từng tồn tại sự sống. Điều này bừng lên hy vọng của rất nhiều nhà khoa học NASA trong hành trình kiếm tìm sự sống cổ đại trên sao Hỏa.
MONG NGÀY TRỞ VỀ
Laurie Leshin, Giám đốc Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA, cho biết: “Tôi đã nghiên cứu khả năng sinh sống và địa chất của sao Hỏa trong phần lớn sự nghiệp của mình và biết được giá trị khoa học đáng kinh ngạc của việc trả lại một tập hợp các loại đá trên sao Hỏa được thu thập cẩn thận để đưa về Trái Đất”.
“Việc chúng tôi mất vài tuần kể từ khi triển khai các mẫu hấp dẫn của Perseverance và chỉ vài năm kể từ khi đưa chúng đến Trái Đất để các nhà khoa học có thể nghiên cứu chúng một cách chi tiết thực sự là một sự kiện gây phấn khích. Chúng tôi sẽ học được rất nhiều điều từ chúng”.
Một số tảng đá đa dạng ở đồng bằng cách nhau khoảng 20 mét và mỗi tảng đá đều kể những câu chuyện khác nhau.
NASA cho biết, vùng đồng bằng trong miệng núi lửa Jezero trên sao Hỏa là khu vực mà các nhà khoa học phỏng đoán rằng, hàng tỷ năm trước, một con sông từng chảy vào hồ và lắng đọng đá và trầm tích theo hình nan quạt. Các vùng đồng bằng được cho là những nơi tốt nhất trên sao Hỏa để tìm kiếm các dấu hiệu tiềm ẩn của sự sống vi sinh vật cổ đại. Đến đồng bằng Jezero là mục tiêu chính của sứ mệnh Perseverance kể từ khi nó hạ cánh xuống miệng núi lửa vào tháng 2 năm 2021.
Các sứ mệnh tiếp theo của NASA, hợp tác với ESA (Cơ quan Vũ trụ Châu Âu), sẽ gửi tàu vũ trụ đến sao Hỏa để thu thập những mẫu vật được niêm phong này từ bề mặt và đưa chúng về Trái Đất để phân tích chuyên sâu.
Bài viết sử dụng nguồn: CNN, Space, NASA
Tổ Quốc
