Tiền ảo lấy đi của bạn những gì?
3 năm liền là học sinh giỏi toán của một trường chuyên có tiếng trong tỉnh, là sinh viên ngành Tài chính ngân hàng, có tìm hiểu về chứng khoán , tiền điện tử… Tôi (T.V.M, 22 tuổi sống tại TP.HCM) cứ ngỡ với những lợi thế đó mình sẽ giàu to nếu đầu tư vào thị trường tài chính, nhưng hóa ra đó chỉ là ảo tưởng.
Tháng 2/2021, tôi quyết định đầu tư nghiêm túc vào thị trường tài chính và lựa chọn lối đi là crypto. Nhiều người hỏi tôi sao không chọn chứng khoán hay thứ gì khác mà lại là tiền ảo ? Có biết đây là một kênh đầu tư vô cùng nguy hiểm hay không? Tôi chỉ cười vì nghĩ bản thân có đủ kiến thức và tài chính để chiến thắng “game” này. Mãi sau này tôi mới thấy, rằng “ngựa non háu đá” khi trúng tảng đá nặng sẽ đau đớn thế nào.
Gia đình tôi vốn không khá giả nên thật khó để thuyết phục bố mẹ cho vài chục triệu để “khởi nghiệp”. Thế là tôi lén lấy 30 triệu tiền đóng học phí cộng thêm 20 triệu tiền vay mượn của bạn bè xung quanh. Tôi khởi đầu với vốn 50 triệu và tràn đầy hy vọng vào con đường làm giàu của mình.
Từ đó tôi ngày đêm vùi đầu vào máy tính, nhốt mình trong căn phòng trọ. Tôi học phân tích thị trường, khi nào nên mua, khi nào nên bán… Rút kinh nghiệm từ những người đi trước, tôi tìm hiểu kỹ từ cơ bản đến nâng cao từ token, white paper, road map đến tổ chức đầu tư back up cho dự án… Có ngày, tôi chỉ ăn mỗi một tô mì vì quá say mê với những con số.
Cuối cùng sau 2 tháng, một trong số các đồng coin tôi mua cũng tăng giá. Chỉ trong 1 ngày, một trong số các đồng coin tôi mua tăng đến 30%, số tiền đầu tiên tôi kiếm được là 10 triệu. Tôi sống như người trên mây và nghĩ thứ tiền ảo mà hàng tá người ngoài kia đang sợ sệt thật ra không khó thắng như họ nghĩ. Con đường đầu tiên đẹp như một giấc mộng, số tiền lời tăng dần. Càng kiếm được nhiều tiền tôi dần mất đi lý trí, chơi càng to. Và thế là điều gì đến sẽ đến.
Mọi người vẫn thường nói “Không nên bỏ hết trứng vào một rổ”, nhưng vì quá tin tưởng vào khả năng phân tích của mình tôi đã bỏ kha khá tiền để mua một đồng coin. Thời điểm đó, đồng này đang ở mức đáy trong suốt 2 năm tăng trưởng khá tốt nếu không mua thì sẽ rất tiếc. Tôi ôm hy vọng đồng coin sẽ lập được đỉnh trong tương lai để rồi mất gần 80% vốn lẫn lãi (gần 50 triệu đồng) vì nó liên tục hạ mà không có dấu hiệu ngừng.
Đã không thua thì thôi, chứ thua thì tôi càng muốn phải gỡ. Càng gỡ lại càng thua… Lúc này tôi quên sạch những gì bản thân đã học, hễ nghe ai “fomo” đồng này cơ hội ăn nhiều là liền mua với số tiền ít ỏi còn lại. Cứ như thế từ một người tràn đầy tự tin chiến thắng thị trường, tôi đã gần như mất hết. Tôi như người mất hồn không buồn ăn uống. Không thể mở lời nói với bố mẹ, tôi dặn lòng mình tự đi tìm cách để gỡ gạc lại.
Lúc ấy, tôi tình cờ nhìn thấy những lời mời gọi hấp dẫn từ một sàn giao dịch tương tự tiền ảo. “Lãi suất từ 0,8 – 1%/ngày, tương đương với khoảng 20 – 24%/tháng, 240 – 288%/năm” nghĩa là chỉ ngồi không cũng có tiền ăn. Thế là tôi tham gia nhóm.
Với tư cách là một “nhà đầu tư”, tôi được thêm vào một nhóm zalo có tên “Forex – Kiếm tiền không giới hạn”. Mỗi ngày đều có các tin nhắn báo số tiền lời nhận được từ các “nhà đầu tư khác”. Điều lạ lùng là ai cũng khoe tiền, nhà, xe cộ… chứ chưa thấy ai thua bao giờ. Mỗi 6h sáng, sẽ có một lớp học được tổ chức thông qua nền tảng trực tuyến để “nghe lệnh” và vào tiền. Bên cạnh đó, tôi còn có một người hỗ trợ riêng từ nhóm, hàng ngày đều đốc thúc tôi đầu tư “càng sớm càng lời”.
Bán tín bán nghi, tôi nhờ một người anh quen tìm hiểu và phát hiện đây thật ra là một hình thức cờ bạc, lừa đảo. Thuật ngữ đó gọi là BO-Binary Option – quyền chọn nhị phân 1 trong 2 giá trị là 0 hoặc 1. Bản chất nó là sấp hoặc ngửa, chẵn hoặc lẻ, tăng hoặc giảm, tài xỉu chẳng liên quan gì đến bitcoin như quảng cáo cả. Chiêu trò này lấy blockchain và gán ghép công nghệ 4.0 ra để thần thánh hoá.
Hầu hết người chơi không hiểu nó là cái gì cả và tin tưởng vào nó một cách mù quáng. Nhà cái sẽ cân kèo vào cho kết quả về bên lệch. Ví dụ tổng số tiền đặt “Chẵn” là 100 tỷ. Tổng số tiền đặt “Lẻ” là 90 tỷ. Thì kết quả nó sẽ cho ra Lẻ. Nhà cái sẽ lấy tiền 100 tỷ kia trả cho những người thắng, tiền thừa thì “ôm trọn”.
Phương thức kiếm tiền nhanh chóng hóa ra lại là một trò lừa đảo. Một nửa bước chân vào trò cờ bạc của tôi là như thế đấy!
Lần này thì tôi thật sự rơi vào đường cùng: Hạn đóng học phí sắp tới, tôi không thể gọi điện về nhà báo tin nợ vì sợ bố mẹ không vượt qua nổi cú sốc này. Bạn bè lúc trước cho tôi mượn tiền cũng đã bắt đầu giục trả. Nhận hàng chục tin nhắn, cuộc gọi đòi nợ mỗi ngày khiến tôi vô cùng sợ hãi.
Không còn đường nào khác, tôi đành phải tìm đến… người yêu cũ mượn tiền. Tôi liên lạc qua số điện thoại vì sợ nhắn tin sẽ không đủ tạo lòng tin. Mặc dù vô cùng ngại ngần nhưng đó là cứu cánh duy nhất cho lúc này.
Có lẽ đó sẽ là cuộc hẹn mà tôi khó có thể quên cho dù qua rất lâu sau này. Chúng tôi gặp nhau ở một quán cà phê cũ, không khí kỳ quái và vô cùng ngượng ngùng. Ban đầu tôi định lấy lý do khởi nghiệp thất bại nhưng nghĩ sẽ chắc chẳng giấu được lâu nên đã thành thật luôn, rằng tôi chơi coin thua mất 50 triệu. Nghe tôi nói, người yêu cũ rất ngạc nhiên vì trước đến nay chưa bao giờ thấy tôi dám bỏ ra một số tiền lớn như vậy để đầu tư.
Có lẽ trông bộ dạng tôi lúc ấy vô cùng thảm hại nên cô ấy đã cho tôi mượn 10 triệu – một số tiền không quá lớn nhưng khiến tôi vô cùng cảm kích. Người mà tôi nghĩ sẽ chẳng bao giờ liên lạc nữa lại là “vị cứu tinh” vào giây phút tôi sắp gục ngã. Từ đó, để kiếm tiền lại số tiền đã mất, tôi vùi đầu vào làm thêm 3-4 công việc từ phát tờ rơi, bốc vác, gia sư… bất kể việc nào kiếm ra tiền tôi đều nhận.
Cuối cùng, tôi cũng kiếm được đủ số tiền để nộp học phí đúng thời hạn. Số tiền nợ bạn bè và người yêu cũ, tôi xin khất một thời gian để trả sau. Đó chính là hậu quả của việc dấn thân vào tiền ảo khi còn quá non trẻ và hiếu thắng. Bài học đắt giá từ thời sinh viên đã khiến tôi nhận ra nhiều điều rằng việc kiếm tiền từ các kênh tiền số chưa bao giờ là dễ dàng.
Nếu các bạn đang có ý định bước chân vào thị trường tài chính hãy cân nhắc thật kỹ những điều sau.
Chọn kênh đầu tư phù hợp với tài chính, sở thích và quan trọng là phải hợp pháp. Có vô vàn kênh đầu tư để lựa chọn nhưng không phải kênh nào cũng tiềm năng. Chứng khoán, nhà đất , kinh doanh… đều có những đặc điểm riêng biệt. Nhưng tôi nghĩ điều quan trọng hơn hết phải là một kênh đầu tư hợp pháp, được nhà nước bảo vệ quyền lợi nếu lỡ như… bị lừa.
Có trách nhiệm với tiền của chính mình. Điều đó nghĩa là luôn luôn tìm hiểu thật kỹ trước mọi quyết định. Không có bữa cơm nào miễn phí và dễ dàng, tất cả đều phải được đầu tư một cách nghiêm túc mới có thể sinh lời. Từ kinh nghiệm của bản thân, tôi nghĩ chỉ nên sử dụng tiền nhàn rỗi để đầu tư chứ đừng bao giờ vay mượn vì khi thua sẽ không thể xoay sở.
Cuối cùng là chuẩn bị một tâm lý thật sự vững vàng trước mọi biến cố. Thị trường là một nơi đầy rẫy cạm bẫy, bạn có thể có tất cả nhưng cũng mất tất cả chỉ trong một vài tích tắc. Khi đầu tư, đừng bao giờ để bản thân rơi vào tâm lý “trả thù” hay “gỡ gạc”. Hãy bình tĩnh, điều đó sẽ hạn chế tối đa tổn thất về mặt tinh thần lẫn tiền bạc.
Những thông tin về tiền mã hóa (cryptocurrency), hay thường được gọi là “tiền ảo” chưa được pháp luật công nhận tại Việt Nam. Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và không có giá trị khuyến nghị đầu tư.
Pháp luật và bạn đọc
