Trong đợt phong tỏa vì Covid-19 ở Thượng Hải hồi năm ngoái, Qin Bing mơ ước được du lịch nước ngoài. Tuy nhiên, khi quốc gia này mở cửa trở lại, nữ giám đốc tiếp thị 36 tuổi vẫn ở nhà.
Trên thực tế, lượng du khách trị giá 280 tỷ USD của Trung Quốc có thể không xuất hiện trở lại trong nhiều tháng do tình trạng lây nhiễm Covid-19 phức tạp kéo dài, những hạn chế với người nhập cảnh từ Trung Quốc cũng như chi phí gia tăng liên quan đến sự nứt gãy của các cơ sở hạ tầng du lịch toàn cầu.
“Giá vé đang tăng chóng mặt”, Qin, người từng bay ra nước ngoài ít nhất 3 lần/năm trước khi đại dịch bùng phát, cho biết. Bây giờ, ai đi du lịch cũng lo ngại những vấn đề của Covid-19 trong khi chi phí thực sự chỉ dành cho những người muốn “đốt tiền”. “Đó chắc chắn không phải tôi”, Qin nói.
1,4 tỷ dân Trung Quốc phải chịu đựng các biện pháp giãn cách xã hội nghiêm ngặt nhất khi đại dịch nổ ra. Phần lớn trong số họ không thể rời khỏi đất nước trong suốt 3 năm khi Bắc Kinh theo đuổi cách tiếp cận không khoan nhượng với dịch bệnh. Nhu cầu bị dồn nén khiến nhiều người tin rằng việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ thổi bùng làn sóng du lịch toàn cầu.
Khách du lịch tới từ Trung Quốc được yêu cầu xét nghiệm Covid-19.
Tuy nhiên, sự bùng nổ đó dường như không giống như những gì người ta mong đợi. Sẽ không có nhiều người Trung Quốc chọn cách đi du lịch bằng mọi giá để bù đắp lại quãng thời gian họ phải chịu đựng suốt 3 năm qua. Người ta cũng cân nhắc rất kỹ tới chi phí cũng như sự thoải mái của những chuyến đi nên để phục hồi hoàn toàn trở lại mức trước dịch có thể mất vài tháng.
Số ca mắc tăng vọt
Một rào cản hạn chế sự bùng nổ của du khách Trung Quốc đó chính là số ca mắc Covid-19 tăng vọt. Hàng triệu người Trung Quốc có thể đang sống chung với Covid-19 và con số có thể tăng gấp nhiều lần khi kỳ Xuân Vận bắt đầu – thời điểm hàng trăm triệu người dân Trung Quốc rời các thành phố lớn để về quê ăn tết.
Trong khi đó, quy mô và phạm vi của đợt bùng phát ở Trung Quốc đã khiến các quốc gia khác thắt chặt việc kiểm soát nhập cảnh, khiến người Trung Quốc ngại đi. Trong số các nước đang tiến hành kiểm dịch với người Trung Quốc gồn có Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ.
Chen Xin, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu vận tải và giải trí của Trung Quốc tại UBS, cho biết: “Hầu hết người tiêu dùng chưa sẵn sàng về mặt tinh thần để đi du lịch nước ngoài ngay khi vừa khỏi Covid-19. Chúng ta có thể phải đợi chờ sớm nhất là đến năm sau để thấy lượng du khách Trung Quốc trở lại như mức trước dịch”.
Sân bay ở thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc hôm 30/12.
Cùng chia sẻ quan điểm về sự trở lại chậm chạp của khách du lịch Trung Quốc, các hãng hàng không cũng chưa vội vã gia tăng khả năng chuyên chở. Theo công ty phân tích hàng không Cirium, các chuyến bay rời Trung Quốc trong quý đầu tiên chỉ ở mức 10,7% so với trước khi đại dịch dù chúng cao hơn gấp đôi so với giai đoạn 1 năm trước.
Trong khi đó, việc thiếu đi các lựa chọn dẫn tới việc giá vé bay đi nước ngoài đều vô cùng đắt đỏ. Trung bình, vé ra nước ngoài có giá khoảng 556 USD tính đến ngày 3/1, tăng 18 % so với Giáng sinh.
Trước tình hình này, số lượng các chuyến bay quốc tế cũng khó lòng tăng đáng kể trước dịp Tết Nguyên đán (2 tuần nữa). Nghỉ lễ cũng khiến việc xin thị thực du lịch và hộ chiếu cần nhiều thời gian hơn.
Không ai đặt trước
Một yếu tố khác cho thấy xu hướng du lịch phục hồi chậm chạp đó chính là việc du khách ngại đặt chỗ trước. Trái với giai đoạn mà các điểm nóng du lịch toàn cầu trở nên quá tải vì khách Trung Quốc, giờ đây, các công ty du lịch cho biết họ gặp khó khăn trong việc thuyết phục du khách Trung Quốc đặt trước cho những chuyến đi.
Trước đây, một chuyến du lịch 7 ngày từ tây nam Trung Quốc tới thủ đô Bangkok của Thái Lan có giá 1.880 tệ (274 USD) vào năm 2018 thì giờ đây, nó tăng lên tới 1.103 USD, gấp khoảng 4 lần. Chính việc giá tăng vọt dẫn tới tình trạng nhiều người hỏi nhưng chẳng ai chịu xuống tiền chốt đơn.
Cảnh tượng du khách Trung Quốc đông nghẹt tại các thắng cảnh vẫn là hoài niệm.
Điều này cũng khiến các nước trong khu vực hạ kỳ vọng từ khách du lịch Trung Quốc. Bộ trưởng Y tế Thái Lan Anutin Charnvirakul cho biết nước này chuẩn bị để đón 300.000 du khách Trung Quốc trong quý đầu tiên của năm 2023 nhưng dự kiến chỉ có 60.000 người tới trong tháng Giêng.
Các chủ khách sạn tại Phuket, hòn đảm phía nam nổi tiếng với những bãi biển cát trắng của Thái Lan, dự kiến cũng sẽ đón được ít khách trong dịp Tết Nguyên đán này. Suksit Suvunditkul, chủ tịch Hiệp hội Khách sạn Thái Lan và giám đốc điều hành của Deevana Hotels and Resorts, cho biết du khách trở lại nhưng không phải là sự bùng nổ mà họ hy vọng.
Theo ông Suksit, có rất ít chuyến bay tới từ Trung Quốc và bản thân khách sạn của ông cũng chưa có nhiều khách Trung Quốc đặt phòng.
Thánh địa vẫn… đìu hiu
Tuy nhiên, ngay cả khi du khách Trung Quốc có trở lại, các khu nghỉ dưỡng, điểm tham quan và chợ đêm nhộn nhịp một thời có thể chưa sẵn sàng để tiếp đón. Nhiều điểm nóng đã bị tàn phá bởi đại dịch và cần nhiều thời gian để có thể phục hồi trở lại.
Chuỗi cung ứng đáp ứng các nhu cầu của du khách Trung Quốc, từ xe buýt, nhà hàng Trung Quốc cho tới các hướng dẫn viên du lịch nói tiếng Quan thoại, phần lớn đã sụp đổ trong 3 năm qua. Tình trạng thiếu lao động hoành hành ở những nơi như Singapore, Thái Lan đẩy các doanh nghiệp vào tình trạng không hồi phục đủ nhanh sau một đợt “đại hạn” kéo dài. Hàng triệu người từng làm việc trong ngành khách sạn đã phải tìm việc khác.
Stanley Foo, người sáng lập và đối tác quản lý của Oriental Travel & Tours ở Singapore, cho biết: “Singapore chưa sẵn sàng để tiếp đón dòng người đến đột ngột. Tôi lo ngại nhất là tình trạng thiếu nhân lực ở các danh lam thắng cảnh. Chúng tôi thậm chí còn không thể xử lý với số lượng khách hiện tại”.
Du khách Trung Quốc chưa sẵn sàng bay sang nước ngoài du lịch.
Trong khi đó, các nhà tổ chức những tour du lịch 0 đồng cũng đang cảm thấy tuyệt vọng. Đây là hình thức du lịch mà du khách không phải trả tiền hoặc trả rất ít tiền cho cả chuyến đi nhưng phải thường xuyên tới các trung tâm mua sắm và tham quan, nơi bán các món đồ có giá siêu đắt, trong cả chuyến đi.
“Chúng tôi mất 10 năm để giảm giá các gói du lịch Thái Lan từ 1.455 USD xuống còn 291 USD. Đó là những năm nỗ lực với các mối quan hệ trong ngành hàng không, bán lẻ, khách sạn và cửa hàng địa phương. Có cả một chuỗi cung ứng nhưng bây giờ nó bị phá vỡ hoàn toàn”, Zhao, người từng có một đội ngũ 30 người vận hành các tour 0 đồng, cho biết.
Khi các tour nước ngoài đắt đỏ và chưa sẵn sàng, du khách Trung Quốc trở về với các thắng cảnh trong nước: Mua sắm ở Hải Nam, trượt tuyết ở Cáp Nhĩ Tân…. Các chuyến bay nội địa của Trung Quốc cũng đang phục hồi nhanh hơn nhiều so với bay quốc tế. Và về cơ bản, họ đã trở lại tiệm cận mức trước dịch.
Tham khảo: Bloomberg
Nhịp sống Thị trường
