Nhiều tài sản trị giá hàng nghìn tỷ đồng được các ngân hàng rao bán qua nhiều lần thanh lý, giá giảm hàng trăm tỷ đồng so với ban đầu nhưng vẫn rơi vào tình trạng ế ẩm.
Hạ giá vẫn không ai mua
Agribank vừa ra thông báo bán đấu giá lần thứ 28 khoản nợ của doanh nghiệp tư nhân Thanh Tùng, gồm nợ gốc hơn 352 tỷ đồng, nợ lãi vay hơn 356 tỷ đồng. Tuy nhiên, ở lần đấu giá này, Agribank chỉ đưa ra giá khởi điểm là 352 tỷ đồng, chỉ bằng chính nợ gốc mà doanh nghiệp này phải trả. Tài sản bảo đảm để thế chấp cho khoản vay là quyền sử dụng đất sản xuất kinh doanh diện tích 6.952 m2 ở huyện Bình Chánh, TPHCM.
Khoản nợ này bắt đầu được Agribank tổ chức bán đấu giá lần đầu vào cuối năm 2018 với giá khởi điểm là 405 tỷ đồng.
Agribank rao bán tài sản bảo đảm để thế chấp cho khoản vay của Doanh nghiệp Tư nhân Thanh Tùng là quyền sử dụng đất sản xuất kinh doanh diện tích 6.952 m2 ở huyện Bình Chánh.
BIDV thông báo bán đấu giá khoản nợ của Công ty CP Vertical Synergy VietNam. Tài sản thế chấp cho khoản vay là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tại số 63 đường Pastuer, phường Bến Nghé, quận 1; 12 bất động sản tại phường An Phú Đông, quận 12; bất động sản tại địa chỉ 102 Trần Quốc Toản, phường 7, quận 3.
Giá khởi điểm cho toàn bộ tài sản trên là hơn 348 tỷ đồng. Như vậy, giá khởi điểm ở lần rao bán này đã giảm hơn 120 tỷ đồng so với thông báo hồi đầu tháng 7/2022.
Tính đến 14/9, tổng dư nợ của Công ty CP Vertical Synergy VietNam tại BIDV là hơn 481 tỷ đồng, trong đó nợ gốc là 347 tỷ đồng và nợ lãi gần 134 tỷ đồng. Có nghĩa, BIDV đang rao bán khoản nợ với mong muốn thu hồi lại phần nợ gốc và bỏ qua toàn bộ phần nợ lãi.
OceanBank mới đây tiếp tục thông báo bán đấu giá khoản nợ hơn 800 tỷ đồng của Công ty CP Xây dựng và Phát triển Đô thị (CUD). Giá khởi điểm lần này ngân hàng đưa ra là hơn 658 tỷ đồng, giảm khoảng 150 tỷ đồng so với lần rao bán đầu tiên hồi tháng 3/2022.
Tương tự, Vietcombank nhiều lần rao bán đấu giá tài sản đảm bảo của Công ty TNHH Kỹ Nghệ Evergreen Việt Nam. Giá khởi điểm rao bán trong lần gần nhất chỉ gần 989 tỷ đồng, giảm hơn 110 tỷ đồng so với thông báo hồi đầu tháng 3/2022.
12 bất động sản tại phường An Phú Đông, quận 12 được BIDV bán đấu giá để thu hồi nợ của Công ty CP Vertical Synergy Viet Nam.
Tài sản đấu giá bao gồm các quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và nhà xưởng của Công ty TNHH Kỹ nghệ Evergreen Việt Nam, hệ thống thiết bị máy móc sản xuất sợi tại nhà máy 1 và nhà máy 2 của công ty ở Bình Dương.
Do định giá quá cao
Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, nhiều tài sản bảo đảm khi phát mại được định giá theo giá trị chưa sát với giá thị trường nên dù đại hạ giá vẫn khó bán. Chưa kể, giá khởi điểm phải được đồng ý của cả ngân hàng lẫn khách hàng nên mất nhiều thời gian cho thủ tục đấu giá tài sản bảo đảm.
Ông Nguyễn Văn Du – quyền Chánh thanh tra Cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước – cho biết, sở dĩ việc xử lý nợ xấu của ngân hàng còn khó là dù bất động sản có giá rất cao từ cuối năm 2021 đến đầu năm 2022 nhưng số giao dịch thành công không nhiều, vẫn ít người mua. Trong khi đó, một số lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng bởi dịch COVID-19 như khách sạn, nhà hàng cũng phải rao bán trong bối cảnh sự hồi phục của ngành du lịch chưa mạnh mẽ.
Mặt khác, một trong những kênh xử lý nợ xấu là sàn mua bán nợ VAMC chính thức đi vào hoạt động từ cuối năm ngoái, được kỳ vọng đem lại làn gió mới trên thị trường nhưng lại chưa được như mong đợi. Hoạt động mua bán nợ trên sàn VAMC vẫn chưa thực sự sôi động dẫn tới việc các ngân hàng chủ yếu tự xử lý nợ thay vì đưa qua sàn mua bán này.
Tài sản bảo đảm khi phát mại được định giá theo giá trị chưa sát với giá thị trường nên dù đại hạ giá vẫn khó bán.
Thống kê của Vietnam Report chỉ ra, nợ xấu đang có xu hướng tăng khá mạnh. Sức ảnh hưởng của đại dịch lên bảng cân đối kế toán của các ngân hàng được dự báo sẽ còn tiếp tục kéo dài, khi doanh nghiệp chưa thể phục hồi.
“Nợ xấu có xu hướng tăng lên và cũng là một trong những thách thức lớn nhất của ngành ngân hàng trong năm 2022. Tỷ lệ nợ xấu gộp đang ở mức cao nhất trong vòng 4 năm trở lại đây, phá vỡ thành quả tái cơ cấu các tổ chức tín dụng giai đoạn 2016-2020”, báo cáo của Vietnam Report nêu.
Tại báo cáo kinh tế Việt Nam tháng 8/2022, Ngân hàng Thế giới cho rằng chất lượng tài sản của các ngân hàng Việt Nam vẫn là một quan ngại và cần liên tục theo dõi. Dù tỷ lệ an toàn vốn của toàn hệ thống vẫn cao hơn yêu cầu của cơ quan quản lý Nhà nước, nhưng vẫn tương đối thấp. Ngoài ra, rủi ro tín dụng trong lĩnh vực bất động sản có thể tăng trong bối cảnh phương thức huy động vốn thiếu minh bạch, định giá quá cao và phần nào do đầu cơ.
Số liệu từ báo cáo tài chính quý II/2022 của các ngân hàng cho thấy, áp lực nợ xấu đang bủa vây khi tổng nợ xấu của 28 ngân hàng tại 30/6 là 122.000 tỷ đồng trong tổng dư nợ, tăng gần 20% so với đầu năm.
Tiền phong
